مانیتور

مانیتور LCD  یا مانیتور CRT  ؟
این دو نوع مانیتور هریک مزایا و معایب خاص خود را دارند. بنابراین عاقلانه است که برای انتخاب صحیح، ابتدا آندو را در جنبه های مختلف با یکدیگر مقایسه نموده و سپس یکی از آنها را انتخاب نماییم. در مرحله بعد بایستی به‌دقت مشخصات هر یک از این دو نوع را درک کرده تا در هنگام خرید، بدانیم که چه مسائلی یک مانیتور را بر مانیتور دیگر برتر می نماید.
این روزها تب خرید مانیتور LCD  همه گیر شده است: مانیتوری کوچک و زیبا که هر کسی دوست دارد یکی از آنها را جایگزین مانیتور قدیمی خود نماید. بخصوص که قیمت این مانیتورها نیز اخیرا کاهش پیدا کرده‌است.
آیا مانیتور LCD  برای تصویر برداری دیجیتال مناسب است؟
هنوز هم بهترین مانیتورها، مانیتورهای CRT  هستند. اما اخیرا مانیتورهای LCD  بسیار خوبی نیز به بازار عرضه شده اند. سوالی که پیش می‌آید این است که بر اساس چه مشخصاتی، به یک مانیتور صفت خوب اطلاق میشود.
طبق جدول زیر می توانید مشخصات مهم دو نوع مانیتور را مقایسه نمایید.

در جدول فوق مشخصات اصلی دو مانیتور با یکدیگر مقایسه شده اند. البته ذکر این نکته لازم است که این جدول بر اساس مانیتورهای خوب موجود تهیه شده‌اند (و مانیتورهای خیلی ارزان به احتمال زیاد نمی‌توانند چنین مشخصاتی داشته باشند).
شاید مهمترین معایب مانیتورهای LCD  برای تصویربرداری دیجیتال، محدودیت زاویه دید، محدودیت در انتخاب رزولوشنهای مختلف و نقصان در پردازش و تولید رنگهای واقعی باشد.
در ادامه با این معیارها و اهمیتشان بیشتر آشنا خواهیم شد تا بتوانیم تصمیم بگیریم که چه نوع مانیتوری بخریم و نیز در میان مانیتورهای CRT  وLCD  بایستی به چه فاکتورهایی توجه نماییم.

مشخصات مانیتورهای CRT
هر چند مانیتورهایCRT  برای کاربرد تصویربرداری دیجیتال مناسبتر از مانیتورهای LCD  هستند، اما بایستی در هنگام خرید به مشخصات دقیق این مانیتورها نیز دقت نمود تا بعدا برای کاربر مشکل ایجاد نشود.

اندازه
برای انتخاب اندازه مانیتور باید به فضایی که روی میز کارتان در اختیار دارید، توجه نمایید. حداقل سایز مناسب برای تصویر برداری دیجیتال، 17  اینچ است. اما اگر جای کافی و نیز بودجه کافی دارید، حتما مانیتورهای  19  اینچ را نیز در نظر داشته باشید.

Dot Pitch 
این معیار مشخص کننده کمترین فاصله بین دو پیکسل همرنگ است و برحسب میلیمتر اندازه‌گیری می‌شود. هر چقدر این عدد کوچکتر باشد، نشانه تصویر دقیق‌تری است. برای مقاصد تصویربرداری دیجیتال، بایستی مانیتورهایی را در نظر بگیرید که Dot Pitch  آنها کمتر از  0.25  میلیمتر باشد.

دقت (Resolution  )
مانیتورهای CRT  نسبت به مانیتورهایLCD  در زمینه انتخاب رزولوشنهای مختلف ، انعطاف پذیرترند. اکثر مانیتورهای فعلی قادرند که دقتهای بالایی را برای نمایش تصاویر فراهم نمایند. اما توجه داشته باشید که برای مانیتورهای  17  اینچ، حداکثر دقت مناسب  1024*768  ( و یا با کمی تساهل  1280*1024  ) است. در حقیقت با دقتهای بیش از این مقدار، تصاویر آنقدر در مانیتور  17  اینچ کوچک خواهند شد که عملا فایده ای برای کاربر ندارد. اما برای مانیتورهای  19  اینچ دقت  1280*1024  و یا  1600*1200  مناسب است. پس چرا در تبلیغهای مربوط به مانیتورهای  17  اینچ تا این اندازه روی دقتهای بالا مثل  1600*1200  تاکید می‌شود؟ پاسخ این سوال را در ادامه می‌دهیم.

Refresh rate 
لرزش در تصویر مانیتور برای چشم بسیار آزار رسان است. حتی ممکن است لرزش تصویر مانیتور توسط چشم دیده نشود، اما در هر حال باعث آسیب به چشم خواهد شد. برای آنکه قبل از خرید بدانیم که مانیتور دچار این عیب مهم نخواهد شد، بایستی به Refresh rate  توجه کنیم.
کلا برای Resolution  مورد نظر شما، مقدارRefresh Rate  مانیتور بایستی بالای  85  هرتز باشد. بعبارت دیگر وقتی به رزولوشنهای مانیتورهای مختلف توجه می‌کنید، حتما بایستی Refresh rateآنها را نیز در همان دقت، در نظر بگیرید. مثلا یک مانیتور  17  اینچ با دقت  1280*1024  که دارای refresh rate  معادل  70  هرتز باشد، اصلا در این رزولوشن ارزشی ندارد.
پس حالا به جواب سوال قبلی می‌رسیم: برای یک مانیتور فقط رزولوشن مهم نیست، بلکه مقدار Refresh Rate  آن مانیتور در رزولوشن مورد نظر، به آن رزولوشن ارزش می‌دهد. پس اگر در یک مانیتور  17  اینچ به رزولوشن  1600*1200  با refresh Rate  برابر با  60  هرتز برخورد کردید، بدانید که آن رزولوشن ارزشی ندارد.

مسطح بودن
مسطح بودن مانیتورهای CRT  ارزش دارد. چرا که در مانیتورهای مسطح اولا تصاویر از لحاظ ابعاد و شکل
دچار اعوجاج نمیشوند. این مساله بخصوص در چهارگوشه مانیتورها بیشتر خودنمایی میکند.
ثانیا مانیتورهای مسطح کمتر در معرض انعکاس نورهای محیطی (به سوی چشم) هستند و بالطبع چشم کاربر کمتر دچار خستگی خواهد شد.

کنترل رنگ
کالیبره کردن مانیتور یکی از مراحل مدیریت رنگ است و برای این منظور بایستی ابتدا خود مانیتور را از لحاظ رنگ تنظیم نماییم. کنترل  3  رنگ اصلی مانیتور برای این منظور لازم است. پس یکی از موارد نسبتا مهمی که باید در هنگام خرید مانیتور به آن توجه نمایید، امکان کنترل دقیق رنگها است. البته امروزه اکثر مانیتورها این امکان را فراهم می‌نمایند.

همگرایی
یکی از مسائلی که در هنگام خرید مانیتور CRT  اهمیت دارد، مساله همگرایی یا Convergence  است. عدم همگرایی در مانیتور باعث می‌شود که در لبه های خطوط سفید، سایه های رنگی دیده شود. برای بررسی این عیب در مانیتور، وارد برنامه paint  شده، یک صفحه با سایز مساوی با رزولوشن مانیتور ایجاد کنید. پس‌زمینه را سیاه کنید و دو مربع سفید مطابق شکل زیر در آن رسم کنید. سپس به‌دقت کناره های خطوط را نگاه کنید. وجود هاله های رنگی در اطراف خطوط نشانه مشکل همگرایی در مانیتور است.

Geometry
Geometry  در مانیتور به معنای نمایش اشکال به صورت واقعی آنهاست. یعنی یک دایره، کاملا بصورت دایره دیده شود و خطوط راست، کاملا راست دیده شوند. برای بررسی این مساله بازهم می‌توان از برنامه paint  کمک گرفت و بارسم مربعهایی در چهار گوشه تصویر و مرکز تصویر و نیز رسم دایره، به بررسی آنها پرداخت.

مشخصات مانیتورهای LCD
هر چند مانیتورهای LCD  معایبی (مانند اشباع رنگی کمتر و کاهش جزئیات تصویر در قسمتهای تیره) دارند، اما یک مانیتور LCD  خوب می‌تواند در امر تصویر برداری دیجیتال نیز کاربرد داشته باشد. برای خرید مانیتور LCD  باید بدانید که چه مشخصاتی اهمیت داشته و به چه جزئیاتی بایستی توجه نمایید:

روشنایی
معمولا روشنایی مانیتورهای LCD  بیشتر از حد انتظار شما است و اغلب نیاز به تنظیم در هنگام کالیبراسیون دارند. روشنایی بر حسب واحد کاندلاس بر متر مربع(cd/m2) اندازه گیری می‌شود. اغلب مانیتورهای LCD  روشنایی حدود  170  تا  300  واحد cd/m2  دارند. بهتر است مانیتوری را انتخاب کنید که روشنایی آن بیش از  250  cd/m2  باشد.

رزولوشن
در مانیتورهای LCD  تطابق داشتن رزولوشن با سایز مانیتور اهمیت زیادی دارد. به گونه‌ای که این مانیتورها بهترین تصویر خود را فقط در رزولوشن مناسب، ارائه می‌دهند. اگر در مانیتور LCD  از رزولوشن کمتر از حد توصیه شده کارخانه استفاده کنید، تصویر مناسبی دریافت نخواهید کرد.
معمولا برای سایزهای تا  17  اینچ، رزولوشن  1024*768  و برای  17  تا  20  اینچ ، رزولوشن  1280*1024  و برای سایزهای بزرگتر از  20  اینچ، رزولوشن  1200*1600  مناسب است. اما بهرحال برای این منظور بهتر است به مستندات همراه دستگاه مراجعه نمایید. برخی مانیتورها ممکن است پیغامی مبنی بر نادرست بودن رزولوشن انتخابی شما نمایش دهند که البته عمومیت ندارد. بنابراین یکی از کارهایی که بایستی قبل از خرید مانیتور LCD  انجام دهید، بررسی دفترچه راهنمای دستگاه است تا مطمئن شوید که رزولوشن مناسب برای مانیتور، برای شما نیز مناسب است یا خیر.

نسبت کنتراست Contrast Ratio 
نسبت کنتراست بیانگر محدوده تونال از سیاه خالص تا سفید خالص است. هر چقدر این معیار بیشتر باشد، مانیتور تونهای بیشتری را میتواند نشان دهد و طیفهای سیاه و سفید و رنگی آن، دقیقتر و نرمتر خواهد بود. اگر نسبت کنتراست پایین باشد، جزئیات مناطق سایه و تیره تصویر بخوبی دیده نخواهد شد و طیفها پله پله خواهند بود.
حداقل نسبت کنتراست مناسب  350:1  است. اکثر مانیتورهای خوب دارای نسبت  400:1  هستند. در حال حاضر حداکثر مقدار این نسبت حدود  500:1  است و مطمئنا با پیشرفت فناوری تولید LCD  ها، بازهم افزایش خواهد یافت. در حال حاضر موقع خرید مانیتور LCD  جهت تصویربرداری دیجیتال، عاقلانه است که مانیتوری انتخاب نمایید که دارای بیشترین مقدار نسبت کنتراست باشد.
در مورد نسبت کنتراست یک نکته مهم وجود دارد: در حال حاضر روش استانداردی برای اندازه گیری نسبت کنتراست وجود ندارد و ممکن است به مانیتوری برخورد کنید که با وجود نسبت کنتراست کم، از لحاظ محدوده تونال و رنگ بهتر از مانیتور دیگری باشد که دارای نسبت کنتراست بیشتری است. پس علاوه بر توجه به این نسبت، بهتر است که قبل از خرید، حتما مانیتور مورد نظر را روشن کنید و نمایش طیفهای رنگی و سیاه وسفید و نیز جزئیات تصویر در مناطق تیره آنرا بررسی نمایید.

Pixel Pitch 
بر خلاف مانیتورهای CRT  که شاخص Dot pitch  بیانگر کیفیت کلی نمایش تصویر است، در اینجا معیار Pixel Pitch  اهمیت دارد.
در مانیتورهای LCD  مهمترین عامل تعیین کننده کیفیت تصویر، رزولوشن مناسب برای سایز مانیتور است. (همانگونه که قبلا گفته شد). معیار Pixel Pitch  در حقیقت همین موضوع را به صورت عدد بیان میکند. اما نکته مهم این است که نمی‌توان دو مانیتور را با این معیار مقایسه کرد. فقط باید توجه کرد که مانیتور مورد نظر شما بایستی دارای Pixel Pitch  حدود  0.28  یا کمتر باشد.

Pixel Response Time 
این معیار بیانگر سرعت نوسازی تصویر مانیتور است. این موضوع بخصوص برای تصاویر متحرک اهمیت دارد. هر چقدر این شاخص بالاتر باشد، تصویر اجسام متحرک در مانیتور واضحتر خواهد بود. پس اگر به دنبال مانیتوری برای ویرایشهای ویدیویی میگردید، حتما به این شاخص توجه کنید. اگر اصلا با تصاویر تحرک سروکار ندارید، بازهم این شاخص اهمیت دارد چرا که اگر این شاخص کم باشد، در هنگام حرکت ماوس، حرکت آن در مانیتور دقیق نخواهد بود(گاهی اوقات ناپدید میشود).
این شاخص در بسیاری از اوقات جزو مشخصات مانیتور ذکر نمی‌شود. اما می‌توان آنرا از مراجعه به سایتهای سازنده و یا سایتهای بررسی کننده سخت افزار، بدست آورد. بهتر است مانیتوری انتخاب نمایید که مقدار Pixel Response Time  آن کمتر از  30  میلی ثانیه باشد.

اندازه صفحه نمایش
در مانیتورهای CRT  هر چقدر سایز صفحه بیشتر باشد، بهتر است. اما این قانون در اینجا صادق نیست. همانگونه که گفتیم هر مانیتور LCD  یک رزولوشن مناسب دارد که بهترین تصویر خود را در آن حالت نشان خواهد داد. بنابراین یک مانیتور بزرگ ممکن است کیفیت تصویر کمتری در رزولوشن مناسب خود داشته باشد. به طوریکه در همان رزولوشن یک مانیتور کوچکتر (بعلت کوچکی پیکسلها) کیفیت تصویر بهتری بدهد. پس باید علاوه بر سایز صفحه به رزولوشن مناسب و نیز نمایش آن توجه کرد تا بهترین ترکیب ممکن را بدست آورد.

زاویه دید Viewing Angle 
زاویه دید یکی از مهمترین فاکتورهایی است که باید در هنگام خرید LCD  به آن توجه نمایید. خوشبختانه اغلب مانیتورهای فعلی در این زمینه پیشرفتهای قابل توجهی کرده اند. اگر این زاویه کم باشد، با انحراف کمی از زاویه دید مستقیم، روشنایی و رنگ تصویر به مقدار قابل توجهی تغییر می‌کند. زاویه دید بایستی حداقل  120  درجه باشد ولی زاویه ایده‌آل حدود  160  درجه است.

توجهات خاص:
کلا مانیتورهای LCD  آسیب پذیرترند. صفحه نمایش آنها با تماس اجسام نوک تیز آسیب میبیند. حتی فشار زیاد با انگشت نیز به آن آسیب می‌زند. اگر کامپیوترتان در محلی قرار دارد که بچه‌ها به آن دسترسی دارند، انتخاب LCD  کار چندان عاقلانه‌ای نیست.

نکته دیگر در مانیتورهای LCD  ، پیکسلهای داغ و پیکسلهای مرده هستند. در فرآیند تولید مانیتور ممکن است تعدادی از پیکسلها بدرستی عمل نکنند و یا همیشه روشن باشند (داغ) یا همیشه خاموش (مرده). وجود یک یا دو پیکسل معیوب، امری طبیعی محسوب می‌شود. در هنگام خرید یک مانیتور نو LCD  به این موضوع توجه کنید، چرا که اگر تعداد این پیکسلها زیاد باشد، بایستی طبق قوانین گارانتی شرکت مربوطه تعویض شود.
برای بررسی پیکسلهای مرده، IE  را باز کنید و در نوار آدرس آن عبارت about:blank  را وارد کرده و سپس دکمه F11  را بزنید تا یک صفحه سفید کامل داشته باشید. حال به پیکسلهای مرده که سیاهرنگ هستند، توجه کنید. برای بررسی پیکسلهای داغ، وارد صفحه تنظیم Screensaver  شده و گزینه Black  را انتخاب کرده و دکمه Preview  را بزنید تا یک صفحه کاملا سیاه داشته باشید. حال به پیکسلهای سفید دقت کنید.

مشخصات خاص:

پورتهای آنالوگ یا دیجیتال:
مانیتورهای CRT  بندرت دارای ورودی دیجیتال DVI  هستند و این ورودی اساسا در مانیتورهای LCD  دیده می‌شود. البته امروزه ارزش ورودیهای دیجیتال نسبت به گذشته کمتر شده چرا که ورودیهای آنالوگ امروزی بسیارپیشرفته شده اند و عملا از لحاظ کارآیی با ورودیهای دیجیتال تفاوت چشمگیری ندارند. اکثر مانیتورهای LCD  علاوه بر پورت دیجیتال، دارای پورت آنالوگ نیز هستند. برای استفاده از DVI  نیاز به کابل DVI  دارید(که معمولا همراه مانیتور نمی‌باشد). کارت گرافیک نیز بایستی دارای پورت دیجیتال DVI-I  یا DVI-D  باشد.( شکل زیر)

پورت دیجیتال(شکل پایین) و پورت آنالوگ (شکل بالا)

هاب USB  :
برخی مانیتورها دارای خروجیهای USB  هستند که نقش یک هاب را بازی می‌کند. بنابراین می‌توان برخی وسایل مانند ماوس یا کیبرد را به آنها وصل کرد تا در پشت کیس زیاد شلوغ نشود.

قابلیت چرخش:
برخی مانیتورهای LCD  قابلیتهای زیادی در تنظیم زاویه و جهت داشته و برخی امکان استفاده در دو حالت افقی و عمودی(برای دیدن اسناد یا صفحات وب) را دارند.

پورت برای کارتهای حافظه:
برخی مانیتورها ( مانند BenQ"s FP591) دارای پورت برای کارت حافظه CF ، SD/MMC  و Smartmedia  هستند. با این مانیتورها (بدون استفاده از کامپیوتر) می‌توان براحتی تصاویر موجود در این کارتها را در صفحه نمایش مشاهده نمود.

برای خرید مانیتور عاقلانه‌ترین روش ممکن این است که ابتدا بر اساس نیازهایتان، چندین مانیتور را با توجه به معیارهایی که ذکر شد، از طریق اینترنت پیدا کنید. سپس به فروشگاهی بروید که مانیتورهای مختلفی را برای فروش در معرض دید مشتری گذاشته است. سپس از نزدیک طرز نمایش تصاویر را در مانیتورهای مورد نظرتان بررسی نمایید.
خرید مانیتور کاری نسبتا دقیق بوده و بر حسب نیازهای شخصی افراد فرق می‌کند. بنابراین در هنگام خرید مانیتور، فقط به رنگ بدنه آن و مطابق بودن آن با رنگ مبلمان توجه نکنید.(به شخصه این روش خرید را بارها از نزدیک شاهد بوده ام !!)

کالیبراسیون مانیتور
هر مانیتوری که انتخاب کنید و بخرید، برای داشتن یک خروجی دقیق نیاز به کالیبراسیون دارید. این فرآیند شامل دو قسمت مجزا است: کالیبراسیون و تنظیم پروفایل
در مرحله کالیبراسیون، مانیتور را مجبور می‌کنید که تا حد ممکن نمایشی نزدیک به استاندارد داشته باشد: با تنظیم روشنایی، کنتراست و نقطه سفید، امکان کالیبراسیون مانیتور فراهم می‌شود. این مرحله معمولا با استفاده از نرم افزار کالیبراسیون و با تنظیم کنترلهای موجود روی مانیتور انجام می‌گردد.
پس از کالیبراسیون نوبت به تنظیم پروفایل می‌رسد. در این مرحله، خروجی رنگهای مانیتور با استانداردهای موجود مقایسه شده و بر اساس این مقایسه، پروفایلی برای مانیتور تعریف می‌شود تا در نهایت کمبودهای نمایش رنگ مانیتور جبران شود و خروجی مناسب داشته باشد.
چون مانیتورها با گذشت زمان از این تنظیمات خارج می‌شوند، بهتر است که مانیتورهای CRT  هر دو هفته و مانیتورهای LCD  هر ماه مجددا کالیبره شوند.
Adobe Gamma  نرم افزاری است که به همراه نرم‌افزارهای شرکت ادوبی (مثل فتوشاپ) عرضه می‌شود. با استفاده ازاین نرم افزار امکان کالیبراسیون مانیتور وجود دارد. برای آشنایی بیشتر در مورد کالیبراسیون و تنظیم پروفایل، به این مطلب مراجعه کنید.
ذکر یک نکته در اینجا لازم است. اگر قبلا با Adobe gamma  کالیبراسیون را انجام داده اید و حالا می‌خواهید با نرم افزار دیگری عمل نمایید، حتما در ابتدا اثرات کالیبراسیون با نرم افزار قدیم را حذف نمایید. برای این منظور میتوانید ازطریق Start > All programs > startup  وارد لیست startup  شده و با کلیک راست روی Adobe gamma  و انتخاب delete  ، آنرا حذف نمایید.

Self-calibrating  (کالیبراسیون خودکار)
برخی مانیتورهای CRT  دارای قابلیت کالیبراسیون بدون ابزارهای خارجی هستند. این مانیتورها علاوه بر اتصال معمول خود به کامپیوتر، دارای یک اتصال دیگر (معمولا از طریق USB) هستند. بعلاوه به همراه این مانیتورها یک نرم افزار کالیبراسیون و یک colorimeter  وجود دارد. برای کالیبراسیون کافیست که اتصال USB  مخصوص کالیبراسیون و colorimeter  را متصل کرده و نرم افزار را اجرا کنیم و بقیه مراحل کار به طور خودکار انجام خواهد شد. نتیجه کار نیز بسیار عالی و دقیق خواهد بود.
این مانیتورها (مانند سری Artisan  از شرکت سونی)، کمی! گرانتر از انواع رایج مانیتورهای CRT  هستند. اما برای کسانی که نیاز به خروجی رنگی دقیق دارند، بسیار مفید خواهند بود.

به نقل از وبلاگ عکاسی:نعما محمدیان روشن

لیست کل یادداشت های این وبلاگ

ترفند
[عناوین آرشیوشده]